De bizar snelle evolutie in Will Smith’s After Earth

Zet het alvast in je agenda: over anderhalve week (13 juni) verschijnt After Earth in de Nederlandse bioscoop. Deze nieuwe film van regisseur M. Night Shyamalan (met Will Smith en zijn zoon Jayden Smith) vangt in Amerika weinig lof. Toch valt voor de lezers van dit blog wel een hoop lol te beleven. Want wie het plot van de film napluist, ontdekt namelijk dat After Earth op smakelijke wijze de mist in gaat op een gebied dat bij herhaling lastig blijkt voor Hollywood: genetica en evolutie.

Wie Hollywoods blunders met evolutie op een rijtje zet, kan niet om de conclusie heen dat genetica nog altijd door velen verkeerd wordt begrepen. Kijk bijvoorbeeld maar naar een populaire filmreeks als X-Men, waar één enkel mutant gen in het menselijk DNA ervoor kan zorgen dat mensen ineens laserstralen uit hun ogen kunnen vuren of eruit gaan zien als een soort blauwe gorilla.

Ook de conclusie die de personages daaraan verbinden, dat zij Homo sapiens superior, de ‘volgende stap’ zijn in de menselijke evolutie is gebaseerd op een veelgemaakte denkfout: het vermoeden dat evolutie een bepaalde richting heeft of verloopt in zekere stappen en sprongen. In werkelijkheid is evolutie een ongeleid projectiel en is bijvoorbeeld de opkomst van de mens het gevolg van een toevallige samenloop van omstandigheden – een eeuwenlange opstapeling van mutaties, omgevingseffecten en natuurlijke selectie.

De X-Men films tonen de evolutie van een nieuwe mensensoort.

Ook over die mutaties bestaan de nodige misvattingen. Wie bijvoorbeeld daadwerkelijk denkt dat je onder invloed van straling kan veranderen in een agressieve groene spierbundel (welkom in dit blogbericht, Hulk), moet maar eens terug naar de biologieles op de middelbare school.

Hoewel vermoedelijk weinig mensen écht vertrouwen zullen hebben in de wetenschappelijke onderbouwing van films gebaseerd op Amerikaanse comics, blijft het daar in Hollywood niet bij. De lijst met veelgemaakte fouten is zo lang dat de de Amerikaanse site io9 er recent nog een heuse top tien aan wijdde.

Maar zelfs met al die veelgemaakte missers in het achterhoofd, maakt de nieuwe film After Earth het wel heel bont. Niet erg, natuurlijk, want wat is er nou lekkerder dan in de bioscoop zitten en het stiekem beter weten?

Voor wie vooraf alvast wil meegenieten, is hier de premise (zie ook de trailer onderaan dit blog). In After Earth is de mensheid grofweg duizend jaar niet op aarde geweest. In die tijd is elk dier geëvolueerd tot moordlustige jager die tot in de puntjes toegespitst is op het vermoorden van mensen.

Ja, dat lees je goed. Niet alleen zijn ALLE diersoorten op onze aarde in een kleine duizend jaar geëvolueerd tot moordmachines, ze zijn ook nog eens toegespitst om te jagen op precies die soort waaraan in diezelfde periode een enorme schaarste heerste… Wat je hoort, is het geluid van Darwin die zichzelf omdraait in zijn graf.

Desondanks lijkt After Earth bovenal een buitengewoon lollige film te worden, die je als liefhebber misschien toch maar moet gaan kijken. De verwachtingen bij M. Night Shyamalan zijn onnavolgbaar laag na het abominabel slechte The Last Airbender en de bijna fysiek pijnlijke, onbedoeld hilarische, volkomen on-spannende ‘ecologische thriller’ The Happening (de moeite van het kijken alleen al waard vanwege de scène waarin Mark Wahlberg een serieus gesprek voert met een plant).

Toch is dit dezelfde man die de wereld het briljante The Sixth Sense schonk, en het wetenschappelijk belachelijke, maar verder uitstekende Signs. Dus wie weet hebbben die dertien procent recensenten die de film een voldoende gaven gewoon gelijk – je zult het pas zeker weten als je gaat kijken.

Tot slot bij deze de bij voorbaat al vermakelijke trailer: